W dzisiejszych czasach udar mózgu stał się jedną z najczęstszych przyczyn śmierci. Należy mieć świadomość, że szybkie rozpoznanie choroby jest tutaj kluczowe. Im krótszy czas oczekiwania na pomoc medyczną, tym mniej rozległe zmiany w obrębie mózgu, siatkówki, czy też rdzenia kręgowego. Trzeba wiedzieć, że omawiana choroba dotyka nie tylko osób starszych, czy też posiadających problemy z układem krwionośnym lub sercem. Coraz częściej udar występuje o osób młodych, które nie przeprowadzały systematycznych badań kontrolnych.
Co wywołuje udar mózgu?
Nie można jednoznacznie odpowiedzieć, co wywołuje udar mózgu. Przyczyn choroby jest wiele – nierzadko następuje ona na skutek działania kilku różnych czynników. W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się osoby chore na:
- nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze,
- wrodzone wady serca,
- słabą krzepliwość krwi,
- stwardnienie rozsiane,
- cukrzycę,
- miażdżycę.
Należy wiedzieć, że udar mózgu może być również następstwem niezdrowego trybu życia. Są to czynniki, na które mamy bezpośredni wpływ. Mowa tutaj przede wszystkim o nieracjonalnej diecie, używkach, zbyt dużej ilości obowiązków, słabej regeneracji organizmu, stresie, a także wielu innych. Omawiana choroba znacznie częściej dotyka mężczyzn, niż kobiet. Ponadto znaczenie ma także kolor skóry – udar mózgu częściej występuje u ludzi czarnoskórych.
Jak objawia się udar mózgu?
Udar mózgu może posiadać zróżnicowany przebieg. Wiele zależy do tego, czy mamy do czynienia z udarem niedokrwiennym, czy krwotocznym. Drugi typ występuje znacznie rzadziej (to około 10-15% wszystkich przypadków). Udar niedokrwienny jest wywołany gwałtownym zatamowaniem przepływu krwi do mózgu. Nierzadko odpowiadają za to blaszki miażdżycowe. Udar krwotoczny stanowi jego przeciwieństwo. W tym przypadku dochodzi do wylewu krwi w przestrzeni mózgowej. Należy podkreślić, że krew działa zabójczo na wszystkie tkanki, z którymi ma kontakt. Właśnie dlatego ten rodzaj choroby zwykle wywołuje śmierć.
Nie każdy wie, że istnieją również małe udary, które zwykle mają charakter przejściowy. Objawy mogą utrzymywać się od kilku do kilkudziesięciu minut, po czym samoczynnie znikają. Chory powraca do normalnego życia nawet bez pomocy specjalistów. Warto jednak mieć świadomość, że takie zjawisko świadczy o poważnych nieprawidłowościach związaną z pracą organizmu. Bardzo często bywa tak, że po kilku małe udary dochodzi do udaru krwotocznego lub niedokrwiennego. Z tego względu należy bezwzględnie zgłosić do lekarza nawet wtedy, gdy objawy nie były zbyt intensywne.
Jak już wspomniano, udar mózgu może objawiać się na wiele sposobów. Do najpowszechniejszych objawów można zaliczyć m.in.:
- paraliż,
- jednostronne porażenie mięśni,
- problem z kontrolą mimiki twarzy,
- brak koordynacji ruchowej,
- problemy z utrzymaniem równowagi,
- mdłości lub wymioty,
- ostry ból głowy,
- kłopoty ze wzrokiem,
- nadwrażliwość na światło,
- trudności podczas mówienia,
- utrata świadomości,
- drgawki.
Warto podkreślić, że objawy omawianej choroby nie zawsze są jednoznaczne. Pewne jest to, że nie należy czekać na samoistne ustabilizowanie się stanu pacjenta. Pierwszym krokiem jest wezwanie pomocy medycznej. Leczenie może odbywać się jedynie w warunkach szpitalnych.
Jak przebiega rehabilitacja po udarze mózgu?
Pacjent po udarze mózgu wymaga ustabilizowania stanu zdrowia. Nie można z góry określić, jak długo będzie trwać hospitalizacja. Jest to kwestia bardzo indywidualna, która zależy przede wszystkim do tego, jak rozległe zmiany zaszły w mózgu. Podstawą powrotu do normalnego życia jest rehabilitacja. Rozpoczyna się ona już w pierwszym dniu pobytu w szpitalu. Bez odpowiednich ćwiczeń chory nie odzyska sprawności oraz niezależności.
Na uwagę zasługuje fakt, że pacjenci po udarze mózgu mogą dzięki efektywnej rehabilitacji powrócić do codziennych obowiązków. Nierzadko podejmują się oni aktywności zawodowej. Bywa jednak tak, że rehabilitacja musi być powtarzana systematycznie już do końca życia. Częściej dotyczy to osób starszych, czy też dotkniętych rozległym udarem.
Można wyróżnić trzy podstawowe etapy rehabilitacji po udarze mózgu:
- Rehabilitacja wczesna – odbywa się one w warunkach szpitalnych. Najczęściej trwa ona od kilku do kilkunastu tygodni. Podczas ćwiczeń dąży się do tego, aby przygotować układ ruchu do prawidłowego funkcjonowania. Duży nacisk kładzie się również na funkcje poznawcze, które nierzadko ulegają zaburzeniu na skutek choroby. Oprócz tego należy zadbać o to, aby pacjent nie nabawił się odleżyn, infekcji bakteryjnych, zakażenia itd.
- Rehabilitacja funkcjonalna – podczas ćwiczeń wykorzystuje się szereg zaawansowanych metod terapii. Głównym celem jest przywrócenie sprawności fizycznej. Dąży się do tego, aby porażone mięśnie powróciły do stanu wcześniejszego. Wymaga to systematyczności oraz intensywnego wysiłku. W niektórych przypadkach można odzyskać nawet 80-90% pełnej sprawności.
- Rehabilitacja środowiskowa – polega ona przede wszystkim na powrocie do codziennego życia. Pacjent uczy się funkcjonować pomimo posiadanych niepełnosprawności.
Więcej informacji oraz ciekawe infografiki dotyczące rehabilitacji po udarze mózgu, znajdziecie w tym artykule.
