W 2019 roku Polacy wykonali prawie 2 miliardy przelewów bankowych. Ich sprawną i bezpieczną realizację zapewnia Elixir, czyli system elektroniczny, służący do międzybankowych rozliczeń.
System Elixir – czym jest i w jaki sposób funkcjonuje?
Elixir to działający od ponad 20 lat system do zarządzania rozliczeniami międzybankowymi. Dotyczy to zarówno przelewów, jak również płatności bezgotówkowych, wpłat i wypłat gotówki przy użyciu bankomatów. Elixir obsługuje transakcje zlecane przez osoby indywidualne, firmy, a także same instytucje bankowe. Sesje rozliczeniowe, realizowane w ramach systemu Elixir, spełniają standardy europejskie związane z obsługą płatności międzybankowych. Bezpieczeństwo i nienaruszalność przesyłanych danych oraz informacji zapewnia szyfrowany podpis elektroniczny Szafir. System został stworzony i jest obsługiwany przez KIR (Krajowa Izba Rozliczeniowa). To narzędzie o kluczowym znaczeniu dla polskiego sektora bankowego.
Jak przebiegają bankowe sesje rozliczeniowe w ramach Elixir?
Sesje rozliczeniowe Elixir przebiegają zgodnie z określonym schematem. Pierwszym krokiem jest przyjęcie zlecenia określonej transakcji od klienta przez jego bank, które następnie jest przekazywane do systemu Elixir. Stamtąd, razem z informacjami o innych transakcjach, trafia ono do Narodowego Banku Polskiego. Następnie NBP przeprowadza sesję rozrachunkową i dostarcza jej wyniki do banków. Te z kolei, w ramach sesji przychodzącej, księgują otrzymane zlecenia.
Sesje rozliczeniowe Elixir – harmonogram dzienny
System Elixir działa w oparciu o sesje wychodzące, czyli obciążeniowe i przychodzące, czyli uznaniowe. Każdego dnia rozliczenia transakcji odbywają się w ramach trzech sesji, realizowanych w określonych z góry godzinach. Pierwsza godzina oznacza rozpoczęcie sesji, druga – jej zamknięcie.
Sesje rozliczeniowe – harmonogram:
- pierwsza sesja, poranna: 9:30–11:00,
- druga sesja, popołudniowa: 13:30–15:00;
- trzecia sesja, wieczorna: 16:00–17:30.
O ile wszystkie instytucje bankowe przesyłają wyniki transakcji zgodnie z powyższym harmonogramem, o tyle ustalają również swój wewnętrzny harmonogram księgowania zleceń. W związku z tym czas faktycznego trwania sesji i realizacji zleceń w większości przypadków różni się od sesji Elixir. W efekcie pieniądze są dostarczane na indywidualne konta w nieco innych terminach.
Euro Elixir i Express Elixir
Oprócz systemu Elixir, obsługującego transakcje w polskich złotych, którego kwota przelewu nie może przekraczać 1 mln złotych, KIR udostępnia także inne narzędzia do rozliczania płatności. Do obsługi transakcji w euro służy Euro Elixir, wykorzystywany do realizacji przelewów natychmiastowych.
