O ranie przewlekłej mówimy, gdy nie ulega zagojeniu w ciągu siedmiu dni. W aptekach znajdują się rozmaite środki opatrunkowe, które można zastosować w przypadku trudno gojących się zmian skórnych. Jak wybrać najlepszy? Jak prawidłowo dbać o ranę, która się nie goi?
Trudno gojące się rany – przyczyny?
Istnieje kilka powodów, które znacznie wydłużają pełną regenerację, niekiedy nawet drobnego zadrapania. Najczęstszą sytuacją zaburzającą proces gojenia jest niewłaściwe ukrwienie komórek w obrębie powstałej rany. Prowadzi to do niewystarczającego transportu tlenu i substancji odżywczych do uszkodzonych tkanek. Niekorzystnie działa też nadmierne wysuszenie rany.
Głównym powodem przedłużających się kłopotów ze zmianami skórnymi są choroby przewlekłe, tj.: cukrzyca, dysfunkcje układu immunologicznego czy choroby nowotworowe. Procesy regeneracyjne ulegają zaburzeniu także wraz z wiekiem. W przypadku stwierdzenia rany przewlekłej właściwy dobór odpowiedniego środka opatrunkowego może przyczynić się do szybkiego osiągnięcia pełnego wyleczenia. Zawsze należy określić głębokość rany, jej ewentualne zainfekowanie oraz ilość pojawiającego się wysięku z rany. Pozwoli to na dobór optymalnego opatrunku.
Jak dbać o trudno gojącą się ranę?
Rana, która się utrzymuje przewlekle wymaga właściwej pielęgnacji. Przede wszystkim wskazane jest jej przemywanie oraz dezynfekcja. Najlepiej w tym celu sprawdza się roztwór soli fizjologicznej, którym bezpiecznie przepłukuje się uszkodzone tkanki. Do odkażania zaleca się stosowanie preparatów zawierających octenidynę, czyli środek o działaniu antyseptycznym, który uszkadza komórki bakteryjne. Cechuje się on wysoką skutecznością antybakteryjną nawet w niskim stężeniu, nie jest toksyczny oraz nie wchłania się z powierzchni skóry czy błon śluzowych. Jego użycie jest korzystniejsze niż stosowanie tradycyjnych preparatów (m.in. spirytusu, wody utlenionej), gdyż nie wywołuje nieprzyjemnych dolegliwości bólowych oraz nie uszkadza nowo tworzącego się naskórka.
Rana przewlekła wymaga też mechanicznego zabezpieczenia. Korzystne jest stosowanie opatrunku jałowego. Rodzaj środka opatrunkowego najlepiej dopasować uwzględniając typ rany (inny opatrunek nakłada się na odleżyny czy owrzodzenia, a inny na długo gojącą się ranę ciętą) oraz ilość powstającego wysięku. Częstość zmiany opatrunku sterylnego także dobierana jest zgodnie ze stanem zaawansowania procesu gojenia. Im trwa on dłużej, tym rzadziej należy zmieniać opatrunek.
Jaki opatrunek wybrać na ranę, która się nie goi?
Najnowsze wytyczne dotyczące zasad prawidłowej pielęgnacji ran przewlekłych wskazują na korzyści płynące z leczenia ich w środowisku wilgotnym. Zauważono, że tradycyjny opatrunek w postaci kompresu z gazy przytwierdzony przylepcem nie jest najlepszym rozwiązaniem w leczeniu ran przewlekłych. Tylko w niewielkim stopniu chłonie on powstający wysięk.
Z tego powodu najlepiej miejsce trudno gojące się zabezpieczyć opatrunkiem poliuretanowym lub sterylnym opatrunkiem hydrożelowym. Pierwszy wybór przede wszystkim pełni funkcję ochronną przed drobnoustrojami i daje możliwość podglądu wyglądu rany bez konieczności zdejmowania. Opatrunek poliuretanowy zwykle jest przeźroczysty i wykonany z cienkiego, elastycznego materiału. Druga z opcji zapewni utrzymanie wilgotnego środowiska rany i będzie sprzyjać jej oczyszczeniu. Często jest to środek ochronny stosowany wraz z opatrunkiem ze srebrem, który ogranicza namnażanie się drobnoustrojów, działając bakteriobójczo. Minimalizuje to ryzyko rozwoju infekcji we wnętrzu rany i tym samym skraca jej czas leczenia. Jeśli w procesie gojenia pojawia się duży wysięk, należy uwzględnić to przy wyborze opatrunku. Dobrym rozwiązaniem jest wówczas stosowanie opatrunku alginianowego, który chłonie jego nadmiar. Dzięki niemu tworzy się specjalna powłoka żelowa, co stwarza wilgotne środowisko dla właściwego gojenia się tkanek. Ogranicza też namnażanie się drobnoustrojów, gdyż ma zdolność do wiązania bakterii.
Opatrunki, leki i inne preparaty na rany można znaleźć na portalu DOZ.pl
Jakie są nowoczesne, specjalistyczne rodzaje opatrunków?
Obecnie dostępnych jest wiele różnych rozwiązań pozwalających nie tylko ochronić ranę przed czynnikami zewnętrznymi, ale aktywnie wspomóc prawidłowy proces gojenia tkanek. Ma to bardzo duże znaczenie, zwłaszcza gdy leczenie trwa długo. Nowoczesnym rozwiązaniem jest opatrunek specjalistyczny aktywowany płynem Ringera zawierający substancję antydrobnoustrojową – chlorowodorek poliheksametylenu biguanidyny (PHMB). Posiada on także wyjątkowy mechanizm płucząco-absorpcyjny, co obniża wartość pH, przywraca równowagę biochemiczną w okolicy rany oraz niszczy drobnoustroje tworzące biofilm na powierzchni rany.
Coraz powszechniej stosowany jest również opatrunek nasączony miękką parafiną oraz roztworem octanu chlorheksydyny. Tworzy on swoistą barierę ochronną o dużym spectrum działania antyseptycznego. Jest to rozwiązanie, które przepuszcza wysięk oraz powietrze, dzięki czemu skóra nie ulega maceracji. Wymaga zastosowania dodatkowo opatrunku chłonnego.
Artykuł sponsorowany.
