Kodeks pracy dopuszcza w swoich przepisach skorzystanie z urlopu wychowawczego. Wyjaśnia też co to jest i ile trwa urlop wychowawczy. Zanim przejdziemy do wyjaśnienia, ile trwa urlop wychowawczy, omówimy podstawowe kwestie związane z zagadnieniem urlopu wychowawczego.
Urlop wychowawczy ma na celu stworzenie pracownikowi korzystnych warunków do sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, gdy taki pracownik ma problem z połączeniem swojego życia zawodowego z życiem prywatnym. Z tego też względu pracownik ma możliwość skorzystania z urlopu wychowawczego, który powoduje czasowe zawieszenie obowiązku świadczenia pracy po stronie zatrudnionego pracownika. Po stronie pracodawcy zawiesza się obowiązek zatrudniania pracownika i wypłaty wynagrodzenia.
Taki pracownik może skorzystać więc z urlopu wychowawczego, by skupić się na wychowaniu dziecka. Jaka jest długość takiego urlopu, ile trwa urlop wychowawczy? Pracownik może skorzystać z niego w wymiarze do 35 miesięcy, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 6 roku życia. Znaczy to, że jeśli pracownik zacznie korzystać z tego uprawnienia, a dziecko będzie miało już ponad 3 lata i miesiąc, to maksymalny wymiar urlopu wychowawczego z uwagi na wiek dziecka ulegnie skróceniu. Zatem jak widzimy to, ile trwa urlop wychowawczy, nie tylko zależy od czynników leżących po stronie rodzica, ale również od wieku dziecka.
Wiemy już, ile trwa urlop wychowawczy i jakie kryteria musi spełnić pracownik
Czy prawo do urlopu wychowawczego jest jeszcze od czegoś uzależnione i może niekorzystnie wpływać na to, ile trwa urlop wychowawczy (np. czy ulegnie skróceniu) i czy w ogóle zostanie udzielony pracownikowi? Okazuje się, że prawo do urlopu wychowawczego nie jest uzależnione od braku możliwości zapewnienia opieki dziecku przez inną osobę, zamieszkałą z pracownikiem. Nie tylko pracownik, który nie ma z kim zostawić dziecka, może otrzymać urlop wychowawczy. Zdarzają się przypadki, że taki pracownik mimo posiadania kogoś, kto stale zajmuje się dzieckiem, może chcieć pójść na urlop wychowawczy, by osobiście uczestniczyć w procesie wychowania swojego dziecka.
A co będzie w przypadku, gdy pracownik będzie pozostawał w dwóch stosunkach pracy? Ile trwa urlop wychowawczy i na jakich warunkach jest udzielany, gdy mamy do czynienia z takim pracownikiem? Przepisy kodeksu pracy wskazują, że taka osoba może skorzystać z urlopu wychowawczego u obu pracodawców bądź tylko u jednego z nich. Tak samo będzie, gdy pracownik będzie pracował na większą liczbę etatów. Czyli prawo do urlopu wychowawczego jest niezależne od ilości stosunków pracy pracownika decydującego się na skorzystanie z tego uprawnienia.
Ciekawym zagadnieniem jest jeszcze to, czy prawo do urlopu wychowawczego jest zależne od tego, czy drugi rodzic (albo opiekun dziecka) ma status pracownika, ubezpieczonego czy też osoby nieubezpieczonej. Czy takie czynniki wpływają na możliwość wzięcia urlopu wychowawczego? Ile trwa urlop wychowawczy w takim przypadku? Okazuje się, że taka okoliczność pozostaje bez wpływu na uprawnienie i długość urlopu wychowawczego.
Ważne jest również, że urlop wychowawczy może być udzielany w częściach. Przepisy przewidują, że można podzielić urlop wychowawczy na maksymalnie 5 części. Także, to ile trwa urlop wychowawczy podzielony na części, będzie zależeć wyłącznie od woli pracownika. Części urlopu wychowawczego nie muszą być równe (także sam pracownik może nawet nie wiedzieć na samym początku, ile trwa urlop wychowawczy podzielony na części i rozdysponować całym okresem urlopu wychowawczego wedle uznania) i nie muszą być wykorzystywane bezpośrednio po sobie. Także, jeśli z urlopu korzystają oboje rodzice, łączna liczba części urlopu wychowawczego nie może przekraczać 5.
Ostatnią, bardzo istotną kwestią jest to, kto może skorzystać z urlopu wychowawczego w przypadku wychowywania jednego dziecka oraz to, ile trwa urlop wychowawczy przy kolejnych małych dzieciach, które wymagają opieki swoich rodziców bądź opiekunów. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy z urlopu wychowawczego mogą skorzystać zarówno matka, jak i ojciec dziecka (także opiekunka i opiekun).
Jeżeli oboje są pracownikami, mogą to czynić jednocześnie, z tym że trzeba pamiętać, że wówczas wymiar urlopu się nie zwiększa, gdyż odnosi się on łącznie do obojga rodziców (opiekunów) – art. 186 § 31 i 6 kodeksu pracy. Należy jednak podkreślić, że na każde kolejne dziecko przysługuje osobny urlop wychowawczy. Brakuje zatem ograniczenia w zakresie łącznego czasu przebywania pracownika na urlopach wychowawczych, udzielanych na kolejne dzieci.
